به زبان ساده، پهنای باند بیشترین مقدار داده باینری (از نوع ۰ و۱) است که طی زمان مشخص، در شبکه از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال پیدا می‌کند.

به عبارت دیگر، پهنای باند یا  Bandwidth به ظرفیت انتقال داده روی شبکه اشاره دارد و عامل مهمی در تعیین کیفیت و سرعت یک شبکه است.

مثال زیر را که بخوانید، به‌خوبی متوجه مفهم پهنای باند می‌شوید.

یک لوله آب را در نظر بگیرید که مقدار مشخصی آب از آن خارج می‌شود. جریان فعلی آب پهنای باند حال حاضر را نشان می‌دهد. هرچقدر شیر آب را بیشتر باز کنیم جریان بیشتری از لوله عبور خواهد کرد و در مقابل هرچقدر شیر آب را بیشتر ببندیم، مقدار کمتری آب در هر لحظه خارج خواهد شد.

پهنای باند چه کار می‌کند؟

یک بزرگراه را در نظر بگیرید که اتومبیل‌ها در حال عبور از آن هستند. هر کدام از این اتومبیل‌ها، حامل مقداری بار است. حالا هرچقدر که تعداد لاین‌های این بزرگراه بیشتر باشد، در لحظه تعداد بیشتری اتومبیل می‌تواند عبور کند و خب بار بیشتری هم جابجا می‌شود.

حالا فرض کنید که هر لاین بزرگراه معادل یک مگابیت بر ثانیه (۱Mbps) است (یعنی در هر ثانیه ۱ مگابیت داده می‌تواند رد شود). شما هم با ماشین‌تان در حال بارگیری بسته‌ای هستید که اندازه آن ۵ مگابیت است. اگر بزرگراه شما تنها یک لاین برای عبور داشته باشد، ۵ بار طول می‌کشد تا بسته‌ای که گفتیم را بارگیری و منتقل کنید. این کار ۵ ثانیه زمان از شما می‌گیرد.

در حالت دیگری، اگر تعداد لاین‌های بزرگراه شما ۵ تا باشد، ۵ تا اتومبیل که هرکدام حاوی ۱ مگابیت اطلاعات است، می‌تواند در لحظه عبور کند. به این ترتیب، بسته ۵ مگابیتی شما، تنها در ۱ ثانیه منتقل می‌شود.